ماده ۸۴ قانون کار

ماده ۸۴ قانون کار: در مشاغل و کارهایی که به علت ماهیت آن یا شرایطی که کار در آن انجام می‌شود برای سلامتی یا اخلاق کارآموزان و نوجوان زیان‌آور‌ است، حداقل سن کار ۱۸ سال تمام خواهد بود. تشخیص این امر با وزارت کار و امور اجتماعی است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

شغل: عبارت است از مجموع وظایف و مسئولیت های مستمر و مرتبط و مشخصی که از طرف سازمان امور اداری و استخدامی به عنوان کار واحد شناخته شده باشد.

کارآموز: به شخصی که فن یا حرفه ای را فرا می گیرد، کارآموز گفته می شود. بنابر ماده ۱۱۲ قانون کار، کارآموزان دو دسته هستند. دسته اول؛ اشخاصی که به جهت یادگرفتن حرفه یا افزایش مهارت در مراکز کارآموزی آموزش می بینند. دسته دوم؛ اشخاصی که بر اساس قرارداد کارآموزی، برای یاد گرفتن حرفه ای خاص برای مدت معینی که بیش از سه سال نباشد، در کارگاهی معین به کارآموزی همراه با کار مشغول هستند و حداقل سن آن ها ۱۵ سال و حداکثر ۱۸ سال می باشد.

وزارت کار و امور اجتماعی: وزارتخانه ای است که با هدف تنظیم روابط کارگر و کارفرما، بررسی و برآورد نیروی انسانی و فراهم آوردن فرصت های شغلی و تربیت نیروی انسانی مورد نیاز صنایع کشور تشکیل شده است.

فلسفه و مبانی نظری ماده

بعضی از مشاغل ماهیتا به گونه ای است که ممکن است به لحاظ رفتاری و سیر و سلوک، مخاطراتی برای کارگران کم سن و نوجوان داشته باشد از این رو ماده ۸۴ قانون کار برای حمایت از کارگران کم سن، حداقل سن کار را در برخی مشاغل ۱۸ سال تمام تعیین کرده است و تشخیص این قبیل کارها را به عهده وزارت کار و امور اجتماعی قرار داده است.

نکات توضیحی، تفسیری دکترین

در مورد اینکه چه کارها و مشاغلی برای سلامتی یا اخلاق کارآموزان و نوجوانان، زیان آور است؛ تصریحی در قوانین موضوعه وجود ندارد. ماده اول آیین نامه اجرایی تبصره های یک و دو ماده واحده قانون تصویب کنوانسیون ممنوعیت و اقدام فوری برای محو بدترین اشکال کار کودک و توصیه نامه تکمیلی آن مصوب ۱۳۸۱/۰۴/۱۵، فهرست کارهای مضر برای افراد کمتر از هجده سال را تعیین کرده است.

نکات توضیحی

تفکیک بین کارهایی که بر اخلاق کارگران بالای ۱۸ سال آسیب نمی رساند اما کارگران زیر ۱۸ سال از آن مصون نیستند به آسانی مقدور نیست و تشخیص آن با وزارت کار و امور اجتماعی است.

انتقادات

در متن ماده ۸۴ قانون کار تعیین نشده است کدام مشاغل و حرفه ها مدنظر قانونگذار بوده است و در این مشاغل و حرفه ها افراد زیر ۱۸ سال نباید مشغول به کار باشند. در حالی که در ماده ۱۷۶ قانون کار، برای متخلفین، مجازات تعیین شده است لذا بهتر بود به منظور رعایت اصل قانونی بودن جرم و مجازات مشاغل و حرفه ها مشمول ماده توسط مقنن تعیین و یا مکانیزم دقیق و مطمئنی برای جلوگیری از نقض اصل یاد شده در نظر گرفته می شد. برای مثال ترتیب خاصی برای تعیین مشاغل و حرفه ها و ابلاغ ممنوعیت ها پیش بینی می شد.

مقالات مرتبط

• تحلیل حقوقی و اندازه گیری کاستی های کار شایسته در ایران
• کودکان کار به مثابه جرم حکومتی؛ مطالعه تفصیلی در لزوم پاسخ ساختاری به پدیده کودکان کار