ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری
ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری: دستگاه اجرائی با داشتن یکی از شرایط زیر می‌تواند[۱] کارمند خود را بازنشسته نماید:[۲]
الف) حداقل سی سال سابقه خدمت برای مشاغل غیرتخصصی و سی و پنج سال برای مشاغل تخصصی با تحصیلات دانشگاهی کارشناسی ارشد و بالاتر با درخواست کارمند برای سنوات بالاتر از ۳۰ سال.
نظر به بند (ر) ماده (۸۷) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (۱۴۰۰–۱۳۹۶) مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ مجلس شورای اسلامی، ایثارگرانی که به موجب قوانین و مقررات مربوط از امتیاز یک مقطع تحصیلی بالاتر بهره‌مند می‌باشند با داشتن مدرک کارشناسی، مشمول بند (الف) ماده (۱۰۳) قانون مدیریت خدمات کشوری بوده و می‌توانند تا سی و پنج سال خدمت کنند.
تبصره (الحاقی ۲۴/۱۱/۱۳۹۵)- ایثارگرانی که به موجب قوانین و مقررات مربوط از امتیاز یک مقطع تحصیلی بالاتر برخوردارند نیز با داشتن مدرک کارشناسی، مشمول حکم این ماده می‌باشند و می‌توانند تا سی و پنج سال خدمت نمایند.
ب) حداقل شصت سال سن و حداقل بیست و پنج سال سابقه خدمت با بیست و پنج روز حقوق.
تبصره ۱ ـ سابقه مذکور در بند (الف) و همچنین شرط سنی مزبور در بند «ب» برای متصدیان مشاغل سخت و زیان آور و جانبازان و معلولان تا پنج سال کمتر می‌باشد و شرط سنی برای زنان منظور نمی‌گردد.
تبصره ۲ ـ دستگاه‌های اجرائی مکلفند کارمندانی که دارای سی سال سابقه خدمت برای مشاغل غیرتخصصی و شصت سال سن و همچنین کارمندانی که دارای سی و پنج سال سابقه خدمت برای مشاغل تخصصی وشصت و پنج سال سن می‌باشند را رأسأ و بدون تقاضای کارمندان بازنشسته نمایند.
تبصره ۳ـ دستگاه‌های اجرائی موظفند کارمندانی را که دارای شصت و پنج سال سن و حداقل بیست و پنج سال سابقه خدمت می‌باشند را بازنشسته کنند. سقف سنی برای متصدیان مشاغل تخصصی هفتاد سال است. کارمندان تخصصی فوق‌الذکر که سابقه خدمت آنها کمتر از بیست و پنج سال است، درصورتی که بیش از بیست سال سابقه خدمت داشته باشند می‌توانند تا رسیدن به بیست و پنج سال سابقه، ادامه خدمت دهند و درغیراین صورت بازخرید می‌شوند.
فلسفه و مبانی نظری ماده
طبق بخشنامه ۲۰۰/۸۳۸۵۶ مورخ ۱۳۸۸/۹/۹ معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور، نیز آن دسته از کارکنان دستگاه های اجرایی مشمول این قانون که مشترک صندوق تأمین اجتماعی می باشند از منظر مزایا و شرایط بازنشستگی تابع قانون تأمین اجتماعی است.[۳]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
بر طبق این ماده، بازنشستگی به دو نوع اختیاری و اجباری تقسیم می شود. [۴]
منظور از سابقه خدمت برای بازنشستگی، مدت سوابق خدمات کارکنان در حال اشتغال به صورت تمام وقت با احتساب کسور مربوطه است.[۵]
رویه قضایی
قانون تفسیر تبصره بند الف ماده ۱۰۳قانون مدیریت خدمات کشوری – مصوب ۱۳۹۹/۲/۱۵ مجلس شورای اسلامی
موضوع استفساریه:
آیا عبارت «مدرک کارشناسی» در تبصره بند الف ماده ۱۰۳قانون مدیریت خدمات کشوری مدرک کارشناسی معادل را نیز دربر میگیرد؟
پاسخ: بلی. عبارت «مدرک کارشناسی» در تبصره بند الف ماده ۱۰۳قانون مدیریت خدمات کشوری شامل مدرک کارشناسی معادل که ارزش استخدامی دارد نیز می شود. تفسیر فوق در جلسه علنی روز دوشنبه مورخ پانزدهم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و نود و نه مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۱۳۹۹/۲/۲۴به تایید شورای نگهبان رسید.
رییس مجلس شورای اسلامی - علی لاریجانی
منابع
- ↑ عبارت «می‌تواند» در این ماده در رویه عملی به معنای «اختیار داشتن» در نظر گرفته شده است؛ بنابراین، دستگاه تکلیفی برای بازنشسته کردن کارمند در 30 الی 35 سال سابقه خدمت (حسب مورد) ندارد. در این ارتباط بخشنامه شماره ۱۱۶۱۳۶ مورخ ۱۴۰۲/۱۰/۲۸ معاون سرمایه انسانی سازمان اداری و استخدامی کشور گویاست: «پیرو بخشنامه شماره ۵۳۳۴۲۰ تاریخ ۱۳۹۸/۰۹/۲۵ مبنی بر بهره‌گیری دستگاه‌های اجرایی از اختیار حاصل از بند (الف) ماده (۱۰۳) قانون مدیریت خدمات کشوری در خصوص احراز شرایط بازنشستگی، با عنایت به آرای شماره ۸۲۵- ۸۲۴ مورخ ۱۳۹۹/۰۶/۱۶ و شماره ۸۴۰ مورخ ۱۴۰۱/۱۰/۲۰ هیات تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری بخشنامه مزبور در راستای سیاست‌های کلی دولت بر اجازه دستگاه‌های اجرایی برای اعمال اختیار خود تأکید نموده و برای آنها ممنوعیت ایجاد نکرده است. مع‌الوصف، ادامه همکاری خدمت کارمندان تا رسیدن به شرایط بازنشستگی اجباری مقرر در ماده (۱۰۳) قانون مدیریت خدمات کشوری حسب اختیار دستگاه‌های اجرایی منعی ندارد.»
- ↑ مطابق بندهای این ماده، شرایط عمومی بازنشستگی حسب تخصصی و غیرتخصصی بودن مشاغل تفاوت پیدا می‌کند. هرچند بخشنامه ۳۲۴۱۰/۹۰/۲۰۰ مورخ ۱۴/۱۲/۱۳۹۰ معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس‌جمهور در خصوص تعریف مشاغل تخصصی موضوع بند (۵) ماده (۶۸) قانون مدیریت خدمات کشوری است، اما به‌نظر می‌رسد بتوان در اینجا نیز از این تعریف استفاده کرد. بر این اساس: «مشاغل تخصصی به آن دسته از مشاغلی اطلاق می‌شود که در شرایط احراز آنها در طرح طبقه‌بندی مشاغل مورد عمل، دارا بودن مدرک تحصیلی دانشگاهی، مورد تأکید قرار گرفته باشد.»
- ↑ یداله حبیبی. شرحی بر فصول قانون مدیریت خدمات کشوری. چاپ ۱. مجمع علمی و فرهنگی مجد، ۱۳۹۲. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: ۶۳۲۰۵۸۴
- ↑ ابراهیم موسی زاده. حقوق اداری. چاپ ۲. دادگستر، ۱۳۹۳. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: ۶۳۲۱۱۵۲
- ↑ ابراهیم موسی زاده. حقوق اداری. چاپ ۲. دادگستر، ۱۳۹۳. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: ۶۳۲۱۱۵۶
