ماده ۸۵ قانون کار

ماده ۸۵ قانون کار: برای صیانت نیروی انسانی و منابع مادی کشور رعایت دستورالعمل‌هایی که از طریق شورای عالی حفاظت فنی (‌جهت تامین حفاظت‌فنی) و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (‌جهت جلوگیری از بیماری حرفه‌ای و تامین بهداشت کار و کارگر و محیط کار) تدوین می‌شود، برای‌ کلیه کارگاه‌ها، کارفرمایان، کارگران و کارآموزان الزامی است.

‌تبصره - کارگاه‌های خانوادگی نیز مشمول مقررات این فصل بوده و مکلف به رعایت اصول فنی و بهداشت کار می‌باشند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۹۵ قانون کار

توضیح واژگان

وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی: وزارتخانه ای است که با هدف فراهم آوردن موجبات تامین بهداشت و درمان کلیه افراد کشور از طریق تعمیم و گسترش خدمات بهداشتی، درمانی و آموزشی کشور، ایجاد شده است.

کارگاه: کارگاه محلی است که در آن کارگران مزد بگیر به درخواست کارفرما فعالیت می کنند.

کارفرما: شخصی حقیقی یا حقوقی (اعم از اشخاص حقوق عمومی مثل شهرداری یا اشخاص حقوق خصوصی) که به درخواست او و به حساب او کارگر در مقابل حق السعی کار می کند.

کارگر: شخصی است که در مقابل اتیان عملی، حق‌الزحمه دریافت نموده؛ و میان او و مزد دهنده، رابطه تبعیت برقرار باشد.

پیشینه

ماده ۵۲ قانون کار مصوب ۱۳۷۷ مقرر می داشت: «...کارفرمایان و کارگران مکلفند کلیه مقررات و آیین نامه های حفاظتی و بهداشتی را به موقع اجرا گذارند...» و ماده ۹ قانون کار مصوب ۱۳۲۸ نیز مقرر می داشت: «کارفرما مکلف است مقررات مربوط به بهداشت و حفاظت کارگران و مقررات راجع به کارهای سخت و خطرناک را به تصویب شورای عالی کار خواهد رسید در کارگاه خود معمول و مجری دارد.»

همچنین، مطابق ‌ماده ۷ قانون کار ۱۳۳۷، بر خلاف ماده مذکور در قانون فعلی که کارگاه‌های خانوادگی نیز مشمول قانون قرار گرفته‌اند «کارگاه‌های خانوادگی که در آن کار منحصراً به وسیله صاحب‌کار و خویشاوندان نسبی درجه یک از طبقه اول انجام می‌شود مشمول‌ مقررات این قانون نخواهند بود.».

نکات توضیحی، تفسیری دکترین

بهداشت کار مشتمل است بر تشخیص، ارزیابی و کنترل فرایندها و موادی که ممکن است به انسان ها آسیب برسانند. معاینات دوره ای بخشی از بهداشت کار است. انجام معاینات دوره ای کارگران، مزایای زیادی را در پی دارد از قبیل تشخیص زودرس بیماری های ناشی از کار، درمان به موقع، جلوگیری از بیماری، تغییر شغل، جلوگیری از شیوع بیماری ها و... .

نکته قابل ذکر دیگر در خصوص ماده ۸۵ این است که در صورتی که شرائط کارگاه خانوادگی فراهم باشد و زوج یا زوجه صاحب کار بوده و همسر به همراه سایر افرادی که دارای درجه خویشاوندی مذکور باشد در کارگاه یاد شده شاغل باشند، به جز مقررات مربوط به حفاظت فنی و بهداشت کار که به موجب تبصره ماده ۸۵ قانون کار در مورد کارگاه های خانوادگی نیز لازم الرعایه است سایر مقررات قانون کار در چنین کارگاه هایی رعایت نمی شود.

نکات توضیحی

الزام صاحبان کارگاه های خانوادگی یعنی در واقع پدران خانواده ها به رعایت ضوابط ایمنی و وادار ساختن آنان به دقت بیشتر در حفظ سلامت افراد خانواده که کار مشغولند، تذکری است به جا و اقدامی است مفید اما با توجه به حساسیت های موجود در جامعه ما نسبت به حریم خانواده اجرای آن به آسانی ممکن نیست.

رویه های قضایی

• نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۱۷۴ مورخ ۱۴۰۲/۰۵/۲۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه دربارهٔ عدم نسخ مقررات قانون کار در صورت تداخل با مقررات قانون نظام صنفی
• نظریه شماره ۷/۱۴۰۰/۵۱ مورخ ۱۴۰۰/۰۳/۳۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره قوانین پیمانکاری

• نظریه شماره ۷/۹۹/۵۰۳ مورخ ۱۳۹۹/۰۵/۰۸ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره فرد صنفی محسوب شدن پیمانکار
• نظریه شماره ۱۲۸۵/۹۵/۷ مورخ ۱۳۹۵/۰۶/۰۱ اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مقالات مرتبط

• حق اعتصاب در دوران پاندمی کرونا در نظام حقوقی ایران و بین‌الملل

• تحلیل اقتصادی بیمه مسئولیت مدنی کارفرما در قبال کارکنان با تأکید بر آیین‌نامه شماره ۸۰ شورای عالی بیمه
• مسئولیت کارفرما در حوادث ناشی از فعالیت های معدنی بر مبنای قانون مسئولیت مدنی